Ośrodek Kultury „Arsus” zgasił światło

Zauważył to: STANISŁAW PIECYK

W czasach gdy migracja moich rodaczek i rodaków na Zachód za chlebem, liczona była w setkach tysięcy rocznie, modne było powiedzenie: ciekawie kto będzie gasił światła?

Na szczęście rządy prawicowe w Polsce nie tylko zahamowały ten trend, ale nawet go odwróciły.

Inaczej stało się z ZM Ursus. W dniu 26 kwietnia 2011 roku zakończono produkcję ciągników na terenie Ursusa. Zakład ten przeniesiony został do Lublina. W dniu 30 czerwca 2024 roku, Ośrodek Kultury „ARSUS” opuścił budynek dawnego Domu Kultury URSUS przy ul. Traktorzystów 14 w Ursusie i zgasił światła po byłych Zakładach Mechanicznych URSUS. Drzwi do budynku zamknął osobiście dyrektor OK „ARSUS” Bogusław Łopuszyński.

Komentarz do fotografii. W dniu 12.06.2024 roku w Domu Kultury ARSUS odbyło się ostatnie spotkanie organizowane przez Klub Literacki METAFORA na którym prof. Paweł Soroka prezentował swój dorobek literacki (liczne tomiki poezji) i tradycyjnie odbył się konkurs krótkich form literackich. Na zdjęciu widzimy laureatów tego konkursu wraz z działaczami kultury z Warszawskiego Stowarzyszenia Twórców Kultury i innymi gośćmi tej historycznej, bo przedostatniej imprezy w tym szacownym budynku. O ostatniej imprezie napiszę niżej.

OK „ARSUS” opuścił z ostatnim dniem czerwca ten wielce zasłużony dla ursusowskiej kultury budynek, bo zażądał tego jego właściciel wypowiadając wcześniej umowę najmu. Co się stanie z budynkiem, to wie tylko on. Możliwości dyspozycyjne są bardzo ograniczone bowiem budynek ten jest już zabytkiem wpisanym na listę konserwatora zabytków. Pojawia się jednak pytanie: dlaczego władze samorządowe Warszawy nie wykupiły tego budynku od syndyka masy upadłościowej ZM „Ursus”?

To pytanie rodzi się w sentymentalnych głowach ludzi emocjonalnie związanych z byłymi Zakładami Mechanicznymi „Ursus”. Młodzi, a także napływowi mieszkańcy Ursusa (jest ich dużo, bo Ursus się mocno rozbudowuje) uważają, że nie ma co żałować, bo na Gołąbkach jest już budowany przez władze Warszawy nowy budynek (planowane oddanie do użytku – 2026 rok), który spełniał będzie zdecydowanie lepiej niż ten dotychczasowy – wymagania techniczne i organizacyjne OK „ARSUS”.

Przed napisaniem tego felietonu zapytałem telefonicznie właściciela firmy ASMET – Andrzeja Sajnagę, byłego dyrektora Odlewni Żeliwa w ZM „Ursus”, czy w dawnym budynku Odlewni Aluminium, kupionym przez firmę ASMET od ursusowskiego syndyka – jest kontynuowana produkcja.

Prezes Andrzej Sajnaga oświadczył mi, że działalność produkcyjną, w budynku po odlewni aluminium firma ASMET zakończyła w 2022 roku i teraz obiekt ten stoi bezczynnie. Zatem już nie ma wątpliwości kto zgasił ostatnie światła po ZM „Ursus”.

W tym momencie muszę wspomnieć, że jest wiele opinii sugerujących, że budynek po odlewni aluninium nadawałby się do adaptacji na MUZEUM „URSUSA” – oddział Narodowego Muzeum Techniki. Do utworzenie tego oddziału zobowiązał się poprzedni wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Jarosław Sellin (mam to na piśmie), a także dyrektor Narodowego Muzeum Techniki. Sellin już nie jest ministrem. Teraz możemy liczyć na mądrość i uczciwość nowego ministra KiDN, o ile jeszcze obowiązuje w Polsce zasada ciągłości państwa i jego zobowiązań.

Wracajmy jednak do głównego tematu. Otóż dyrektor OK ARSUS Bogusław Łopuszański przepracował w ursusowskiej kulturze już 40 lat, z czego na stanowisku dyrektora OK „ARSUS” 32 lata. Większość tego czasu spędził w budynku dawnego Domu Kultury ZM „Ursus”, a później głównej siedziby OK „ARSUS” przy ul. Traktorzystów 14. Jest mu smutno, że musi jeszcze przed pobudowaniem nowego obiektu opuszczać stary, tym bardziej, że w przyszłym roku udaje się na emeryturę i taki splot wydarzeń, nie nastawia go optymistycznie. W ostatnim czasie mieliśmy możliwość wspominania historii budynku, a właściwie to działalności kulturalnej w jego murach. Zdałem dyrektorowi pytanie:

Czy jesteś w stanie wymienić nie więcej jak osiem przedsięwzięć kulturowych zorganizowanych za twojej przeszło 40-letniej pracy w ursusowskiej kulturze w obiekcie przy ul. Traktorzystów 14 w Ursusie, który to budynek musicie, na żądanie nowego właściciela, opuścić do końca czerwca 2024 roku

A oto jego odpowiedź:

Dałeś mi bardzo trudne zadanie, bo w tym budynku za moich czasów było kilkanaście tysięcy różnych imprez (400 rocznie). Ale skoro pytasz o przedsięwzięcia, to pokuszę się o wybór takich imprez, które miały kiedyś i mają aktualnie duży format.

I dyrektor zaczął wymieniać. Było tego tak dużo, że ich wypisanie z krótką charakterystyką (no bo trzeba uczynić je rozpoznawalnymi) zajęłoby ze dwie szpalty gazety.

No więc dokonałem cięć i oto rezultat.

1. Koncerty estradowe gwiazd polskiej sceny pop-rockowej, takich jak: Perfekt, Maanam, Dżem, TSA, Kombi, Chłopcy z Placu Broni, Oddział Zamknięty, Lombard, Bajm, Lady Punk, Skaldowie oraz wiele innych prezentujących różne rodzaje i style muzykowania. Sala koncertowa zawsze była zapełniona.

2. Liczne premiery pokazów filmowych, m. innymi „Skazany na bluesa” Jana Kidawy – Błońskiego.

3. Koncerty wybitnych śpiewaków i śpiewaczek takich jak Wiesław Ochman, Bernard Ładysz, Bogdan Paprocki, Bogusław Morki, Edyta Ciechomska, Marek Torzewski, Grażyna Brodzińska, Alicja Majewska, Edyta Geppert, Łucja Prus, a także słowik Warszawy – Bogna Sokorska.

4. Festiwale i przeglądy, a wśród nich: Ogólnopolski Przegląd Dorobku Artystycznego Mniejszości Narodowych i Etnicznych „Wspólnota w Kulturze”, Mazowiecki Festiwal Szantowy „Latający Holender”, Mazowiecki Przegląd Piosenki Polskiej „Kocham Cię Ojczyzno”, Mazowiecki Przegląd Piosenkarski „Tulipanada”, Ogólnopolskie Zawody Modeli Samochodowych Zdalnie Sterowanych, Warszawski Przegląd Zespołów Rockowych „Rock Ursus”, Mazowiecki Przegląd Recytatorski Jednego Poety, Mazowiecki Przegląd Recytatorski Jednego Poety, Mazowiecki Festiwal Plastyczny „Powrót do korzeni”, Biennale Sztuki Ursusa, Dzielnicowe dni seniora, Dni Ursusa.

5. Występy kabaretów: Pod Egidą, Paranienormalni, Neonówka, Hrabi, OTTO, Moralnego Niepokoju, Nowaki, G. Halama, Daukszewicz, Ani Mru Mru, J. Kryszak.

6. Działalność wydawnicza almanachów i zbiorów poezji Klubu Literackiego „Metafora”.

7. Galeria Sztuki Współczesnej „Ad Hoc”

8. Utworzenie i działalność Izby Tożsamości Ursusa.

O sprawczej mocy OK „ARSUS” mógł się przekonać każdy (ja w nią nie wątpiłem), kto przyszedł na wystąpienie grupy teatralnej FANTAZJA i dziecięcej grupy artystycznej, działających przy Domu Kultury „PORTIERNIA”. Grupy te prowadzone przez Magdalenę Dydowłodowską , to oczywiście amatorzy, ale zaprezentowali najsławniejsze fragmenty musicali i wodewili, a także dobrze dobrane do klimatu imprezy utwory estradowe - w sposób profesjonalny.

Bawiłem się świetnie wraz z przepełnioną salą widowiskową, ale po występach jechałem do domu smutny, bo byłem świadkiem wygaszenia ostatnich świateł po ZM Ursus, w których zostawiłem tak dużą część swojego życia – zawodowego i społecznego.