Czy AI zastąpi menedżerów?

AI coraz silniej wnika w różne aspekty życia gospodarczego i społecznego: szczególne emocje wzbudza pytanie o jej wpływ na stanowiska menedżerskie – czy AI stanie się nowym liderem w organizacjach, czy raczej narzędziem wspierającym? Nad tym zagadnieniem pochylili się również uczestnicy debaty dedykowanej AI podczas IV Kongresu Kobiety XXI wieku.

Szacuje się, że AI ma potencjał do automatyzacji 20 zawodów obejmujących 3,68 mln pracowników w Polsce. Mimo że najwięcej uwagi poświęca się stanowiskom technicznym, AI coraz częściej wnika również w obszary decyzyjne, takie jak zarządzanie projektami czy analiza finansowa. W takich przypadkach AI dostarcza menedżerom danych w czasie rzeczywistym, umożliwiając podejmowanie szybszych i bardziej precyzyjnych decyzji. Jednak odpowiedzialność za strategiczne kierunki i oceny etyczne pozostaje domeną ludzi i najpewniej nadal tak zostanie. Automatyzacja zadań menedżerskich jest natomiast coraz bardziej widoczna w sektorach finansowym i administracyjnym, gdzie AI wspiera procesy takie jak prognozowanie budżetów czy zarządzanie zasobami. Pomimo tego liderzy muszą zachować zdolność do kreatywnego myślenia i adaptacji do zmieniającego się otoczenia – cech, których AI nie jest i najpewniej nie będzie w stanie w pełni zastąpić.

O ile AI automatyzuje wiele powtarzalnych zadań, otwiera również nowe możliwości dla pracowników, nie tylko dla menedżerów. Przykładem są zawody związane z zarządzaniem technologiami, analizą danych i projektowaniem systemów AI. W Polsce 34% przedsiębiorstw deklaruje wykorzystanie AI w procesach zarządzania, jednak większość firm wciąż boryka się z barierami, takimi jak wysokie koszty wdrożenia i brak odpowiedniej infrastruktury technologicznej. Ponadto jednym z największych wyzwań dla polskich firm pozostaje luka kompetencyjna: niestety większość pracowników (i menedżerów) nie posiada wystarczających umiejętności cyfrowych, aby efektywnie współpracować z AI. Tymczasem konieczność rozwijania kompetencji w obszarach takich jak analiza danych, zarządzanie technologiami czy etyka AI jest kluczowa dla adaptacji do gospodarki, w której sztuczna inteligencja odgrywa coraz większą rolę.

Istotna będzie również kultura organizacyjna: firmy, które stawiają na otwartość, innowacyjność i współpracę, osiągają lepsze wyniki w integracji nowych technologii: tymczasem w Polsce jedynie 22% przedsiębiorstw deklaruje posiadanie strategii wdrożeniowej dla AI. Organizacje muszą także zmierzyć się z obawami pracowników. Brak zrozumienia roli AI i lęk przed automatyzacją są często barierami dla efektywnego wdrożenia technologii. Kluczowym zadaniem liderów jest zatem budowanie zaufania i edukowanie zespołów w zakresie korzyści, jakie przynosi współpraca z AI. Również uczelnie wyższe w Polsce powinny aktywnie rozwijać programy nauczania zorientowane na zarządzanie wspierane przez AI, uwzględniając analizę danych, zarządzanie innowacjami oraz umiejętność współpracy z maszynami. Obecnie zaledwie 16% programów MBA w Polsce uwzględnia elementy związane z technologią AI, co stanowi wyzwanie dla przyszłych liderów. Podsumowując, AI zmienia sposób funkcjonowania organizacji, ale nie zastępuje roli menedżerów. Zamiast tego będzie ich wspierać w podejmowaniu bardziej precyzyjnych i przemyślanych decyzji. Kluczowe dla sukcesu polskich firm będzie jednak rozwijanie kompetencji liderów oraz budowanie kultur organizacyjnych sprzyjających współpracy z technologią. W obliczu tych wyzwań kluczowe jest także odpowiednie planowanie strategiczne i inwestowanie w edukację.

Dr hab.Maciej Cesarz

Uniwersytet Wrocławski